در این مطلب قرار است نگاهی دقیق‌تر به سه ماشین الکتریکی اسکانیا بیندازیم و ورژن برقی موتورهای افسانه‌ای V8 اسکانیا، سوپر موتورهایی که به دلیل مانورپذیری و قدرت بالا برای استفاده در ترافیکهای شهری طراحی شدهاند را معرفی کنیم. ممکن است یکی از آن‌ها را به عنوان سلطان جاده‌ها بشناسید، موتور افسانه‌ای V8 اسکانیا که بیش از 50 سال است عرصه کامیون‌های سنگین را در دست گرفته است. دیگری را با نام اسکانیا سوپر بشناسید، پیشرانه‌ای که مرزهای صرفه جویی در سوخت را جا به جا کرده و تاکنون موفق به کسب دو جایزه کامیون سبز شده است؛ و سومی را به اسم اسب بارکش شهری می‌شناسیم که با موتوری انعطاف‌پذیر و ایده‌آل برای کار درمحیط‌های شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما حالا این موتورهای احتراق داخلی رقبای جدیدی در دنیای برقی پیدا کرده‌اند. در ادامه مقاله، علاوه بر بررسی بخش‌های مختلف پیشرانه‌های برقی اسکانیا، به جزئیات و ویژگی‌های سه موتور الکتریکی جدید اسکانیا می‌پردازیم.
• EM C3-6 (موتور V8 برقی): موتور الکتریکی C3-6 اسکانیا، ورژن الکتریکی موتور V8 افسانه‌ای این کمپانی است. این پیشرانه برای دستیابی به حداکثر عملکرد، طیف وسیعی از مشخصات فنی و تناژ باری بالا طراحی شده است و در دو سطح توان خروجی ۴۰۰ و ۴۵۰ کیلووات عرضه می‌شود. فردریک ساندن، توسعه‌دهنده فناوری‌های حرکتی الکتریکی در بخش تحقیق و توسعه اسکانیا می‌گوید: «این گزینه برای مواقعی که به کمی قدرت اضافی نیاز دارید، ایده‌آل است.» همچنین می‌افزاید: «قدرت بالا، گشتاور بدون وقفه هنگام تعویض دنده و عملکرد عالی در شتاب‌گیری، C3-6 را از رقبا متمایز می‌کند. ترکیب این ویژگی‌ها، حس رانندگی منحصربه‌فردی را ایجاد کرده که باعث برجسته شدن اسکانیا از سایر رقبا می‌شود.»
این موتور طوری طراحی شده که شامل سه موتور الکتریکی و یک جعبه‌دنده شش‌سرعته با دو شفت ورودی است. ساندن توضیح می‌دهد: «این ویژگی به این معنا است که ما می‌توانیم در حین تعویض دنده به حرکت خودرو ادامه دهیم؛ دو تا از موتورهای الکتریکی خودرو را به جلو حرکت می‌دهند، در حالی که موتور سوم دنده بعدی را هماهنگ می‌کند.» او در ادامه می‌گوید: «دو شفت ورودی همچنین به ما امکان می‌دهند تا برنامه‌ای متنوع برای خروجی توان (PTO) ارائه کنیم. یک شفت ورودی می‌تواند PTO را در حالی که دیگری خودرو را به حرکت در می‌آورد، هدایت کند و این امر باعث شده تا استفاده از PTO هم در حالت توقف و هم هنگام رانندگی امکان‌پذیر شود.»
• EM C1-4 (سوپر موتور الکتریکی اسکانیا): موتور الکتریکی C1-4 اسکانیا، ورژن الکتریکی موتور "سوپر" شش سیلندر اسکانیا با مصرف سوخت فوق‌العاده کم بوده و انتخابی ایده‌آل برای کشنده تریلرهای ۴۰ تنی در بزرگراه‌ها است. اما این موتور با سطوح توان خروجی ۲۷۰ تا ۴۰۰ کیلووات و یک جعبه‌دنده چهار سرعته، عملکردی بی‌نظیر را برای طیف وسیعی از حمل‌ونقل با تناژ متوسط ارائه می‌دهد. این موتور الکتریکی همچنین از فناوری به‌روزرسانی‌شده جدید، یک اینورتر برای افزایش بازده و یک خروجی توان مکانیکی (PTO) که امکان راه‌اندازی در حالت توقف را فراهم می‌کند، برخوردار است. فردریک ساندن می‌گوید: «C1-4 یک واحد محرک است که ما آن را برای نیازهای آینده در زمینه وزن، بازده و نصب، سفارشی‌سازی کرده‌ایم. این پیشرانه متعادل بوده و در چندین سطح عملکردی برای تطبیق با هر کاربردی ارائه می‌شود.»
• EM C1-2 (موتور شهری برقی): موتور الکتریکی C1-2 اسکانیا از لحاظ ابعاد، از هم نسلان قدرتمندتر خود کوچک‌تر بوده و با دو سطح توان خروجی ۲۱۰ و ۲۴۰ کیلووات، گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربری‌های سبک‌تر است. C1-2 با ترکیب وزن پایین، خروجی قدرت بالا، گشتاور زیاد و انتقال نیروی روان با دو دنده، به عنوان یک انتخاب همه‌کاره می‌توان روی آن حساب کرد. این موتور برای عملیاتی همچون توزیع کالا در محیط‌های شهری و بسیاری از کاربردهای دیگر مانند انواع گوناگون خودروهای شهری که توسط شهرداری‌ها استفاده می‌شوند نیز گزینه‌ای ایده‌آل و مناسب می‌توان باشد. اگر بخواهیم مقایسه‌ای با موتور دیزلی انجام دهیم، معادل یک موتور ۹ لیتری خواهد بود. ساندن می‌گوید: «در مقایسه با پیشرانه احتراق داخلی (ICE) معمولی، قابلیت کنترل موتور الکتریکی دو سرعته جدید، مزیت قابل توجهی به همراه دارد. طوری که در شرایط عملیاتی، راننده تجربه رانندگی دقیق‌تر و مستقیم‌تر، پاسخ سریع‌تر، شتاب‌گیری بیشتر و احساس نرم‌تری را نسبت به پیشرانه احساس خواهد کرد.»
چرا اسکانیا یک دستگاه الکترونیکی مرکزی را انتخاب کرده است؟
چیزی که بین هر سه موتور الکتریکی فعلی اسکانیا مشترک است این است که این موتورها به صورت مرکزی در بدنه خودرو قرار گرفته‌اند. نیروی موتور الکتریکی از طریق میل گاردان، دیفرانسیل و مجموعه‌ای از محورها به چرخ‌ها منتقل می‌شود. همچنین یک راه‌حل فنی جایگزین، محور برقی است که موتور الکتریکی، الکترونیک قدرت و گیربکس را در یک واحد ادغام کرده و به طور مستقیم چرخ‌ها را به حرکت در می‌آورد. آقای هانس پترسون، مدیر ارشد محصول در بخش کامیون‌های برقی اسکانیا بیان کرده است: «در نهایت، بهترین راه‌حل بستگی به نوع کاربرد دارد. در اسکانیا، ما بر این باوریم که در حال حاضر، موتور الکتریکی مرکزی انعطاف‌پذیرترین و کارآمدترین راه‌حل است.»
بر اساس گفته‌های پترسون، راه‌حل محور برقی از نظر وزن و آزاد کردن فضا در شاسی خودرو، مزایای بالقوه‌ای دارد، اما در عین حال معایبی نیز به همراه دارد. داشتن وزن معلق بیشتر و ارتفاع پایین‌تر از سطح زمین به این معناست که محور برقی می‌تواند در بزرگراه‌های صاف عملکرد خوبی داشته باشد اما در جاده‌های ناهموار مناسب نباشد. راه‌حل محور برقی همچنین ممکن است به معنای ظرفیت بارگیری کمتر و محدودیت‌هایی در امکانات خروجی توان (PTO) باشد.
سه دستگاه الکتریکی اسکانیا به طور خلاصه
EM C3-6: ورژن برقی موتور V8 افسانه‌ای اسکانیا
کاربردهای معمول: عملیات سنگین و پرمصرف
توان مداوم: ۴۰۰/۴۵۰ کیلووات (۵۴۰/۶۱۰ اسب بخار)
دنده‌ها: ۶
تناسب وزن ناخالص مجاز (GTW): بیش از ۶۴ تن
وزن: ۵۹۰ کیلوگرم
خروجی توان (PTO): قابلیت کار در حالت ایستاده و هنگام رانندگی
EM C1-4: شهری مدل برقی برای حمل و نقل میان راهی
کاربردهای معمول: تناژ متوسط، حمل و نقل طولانی‌مدت، منطقه‌ای
توان مداوم: 270/300/330/360/400 کیلووات (360/410/440/490/540 اسب بخار)
دنده‌ها: 4
تناسب وزن ناخالص مجاز (GTW): تا 64 تن
وزن: 390 کیلوگرم
خروجی توان (PTO): قابلیت کار کردن در حالت ایستاده
EM C1-2: شهری برقی
کاربردهای معمول: تناژ پایین، عملیات شهری، توزیع کالا
توان مداوم: 210/240 کیلووات (280/320 اسب بخار)
دنده‌ها: 2
تناسب وزن ناخالص مجاز (GTW): تا 29 تن
وزن: 290 کیلوگرم
خروجی توان (PTO): قابلیت کار کردن در حالت ایستاده
نحوه نامگذاری مدل‌های موتور الکتریکی اسکانیا:
EM: مخفف کلمه‌ی Electric Machine به معنای «موتور الکتریکی»
C: نشان‌دهنده‌ی قرارگیری مرکزی موتور (Centrally placed)
اولین شماره: نشان دهنده تعداد موتورهای الکتریکی
دومین شماره: نشان دهنده تعداد دنده‌ها؛ برای مثال، در مدل EM C3-6:
EM: نشان‌دهنده موتور الکتریکی
C: نشان‌دهنده قرارگیری مرکزی موتور
3: نشان‌دهنده وجود سه موتور الکتریکی
6: نشان‌دهنده داشتن ۶ دنده
با استفاده از این اطلاعات، می‌توانید به سرعت ویژگی‌های اصلی هر موتور الکتریکی اسکانیا را بر اساس نام مدل آن درک کنید.
منبع: Scania Group